Op hetzelfde plekje op de bank. Altijd zit je daar. Licht voorovergebogen met de krant op tafel. Je veert wat op als je de deur hoort en ik binnenkom met de sleutel van mijn ouderlijk huis.
Je kijkt op: “Dag lieverd, hoe is het met je?”
Jaar in jaar uit. Iedere dag hetzelfde. Op dezelfde plek, op dezelfde manier, met dezelfde woorden.
Nadat je dertien jaar geleden door de hel van de behandelingen van tongkanker bent gegaan heb je eigenlijk nog best heel goede jaren gehad. Tot twee jaar geleden het eten en slikken steeds moeizamer ging. Uiteindelijk lukte gewone voeding niet meer en ging je over op vloeibare voeding. Maandenlang was ik in de weer met de diëtiste en recepten om soepen te bereiden die je nog wel weg kreeg zonder je steeds te verslikken maar ook dat mocht niet baten. De opgelopen schade van de bestralingen in de hals, spieren en het slik mechanisme was zo groot dat eten niet meer lukte.
Toen je in April nog amper 50 kilo woog kreeg je een Peg-sonde. Een slang door je buikwand je maag in, aangesloten op de voedingspomp. Daarnaast kon je gelukkig nog kleine slokjes koffie drinken of een hapje taart met veel slagroom. Je zag er tegenop maar ging ervoor. Helaas kreeg je thuis een vreselijke maagbloeding die in het ziekenhuis gedicht moest worden. Je liet je koppie niet hangen. De voedingspomp ging weer aan en binnen drie maanden kwam je tien kilo aan. Onverwachts volgde er een longontsteking door verslikking en belandde je weer hartstikke ziek in het ziekenhuis. Ook daar knapte je na een weekje weer van op. Onverwoestbaar. Met je kleine soepele beentjes veerde je uit bed. Scherp, vol humor en altijd oprechte liefdevolle interesse in je vrouw en drie dochters. Ziek maar absoluut niet oud in je doen en laten.
En toch veranderde er toen iets…. De lichtjes gingen uit je ogen.
De mededeling dat je nooit meer iets mocht eten of drinken, zelfs geen slokje water, was de grootste klap.
“Lieve pap, gaat het niet meer?”
Je brak. Huilend in mijn armen. Het verdriet en alle pijn van de voorgaande maanden kwam er uit. Er volgden gesprekken met elkaar en later met de huisarts. Er werd gewikt en gewogen over de kwaliteit van leven die je nu nog had. Sondevoeding kwam steeds vaker omhoog en liep in de longen met vreselijke hoestbuien tot gevolg. Slijm wat je niet meer weggeslikt kreeg omdat het slik mechanisme niet meer werkte. Tissues tot ver in de keel gepropt om de slijmdraden te verwijderen.
“Als ze nou toch dat stukje van mijn kin tot mijn borst er opnieuw in konden zetten dan was er niets met mij aan de hand, dan kon ik nog tien jaar mee….” Zei hij vol verdriet.
De huisarts kwam weer. Nog meer gesprekken. De Scen-arts kwam en toen was daar opeens het besluit.
“Meneer Willemstijn, u mag zelf bepalen wanneer u de euthanasie wilt laten plaatsvinden.” Zei de dokter kalm, terwijl ze hem aankeek en steeds pijlde of dit wel echt was wat hij wilde.
“Doe maar aanstaande vrijdag.” Zei hij rustig maar vastberaden. Onze ogen stroomden vol. Hij greep mama’s hand. Praten lukte niet meer want het slijm hoopte op in de keel en zorgde voor een hoestbui.
Vier dagen. Nog vier dagen met papa.
Nog vier dagen de kans om je, zoals altijd, voorovergebogen te zien zitten op de bank als ik aankom. Rustig boven je krantje. Nog vier dagen je vertrouwde stem: “Dag lieverd, Hoe is het met je?” Nog vier dagen een kus en knuffel nu het nog kan. Nog vier dagen je oprechte liefdevolle interesse in jouw vier meiden. Altijd wist je waar wij mee bezig waren. Zo vreselijk trots op ons allemaal. Nog vier dagen compleet met je vrouw, dochters, schoonzonen en kleinkinderen.
Zo onwerkelijk dat er vrijdag plots een schakel verdwijnt. Wat ben ik trots op jou. Wat ben je dapper dat je deze onmenselijke beslissing hebt kunnen maken want, hoe doe je dat? Hoe laat je het leven omringd met zoveel liefde los als er niets anders wacht dan duisternis….
Waar zoveel liefde is komt straks net zoveel verdriet. Maar jouw meiden hebben elkaar en uit liefde zijn wij zo opgelucht dat jouw lijden stopt.
Dag lieve papa…..
X Carlijn
Zeven jaar geleden heb ik het boekje Papa gaat over de tong geschreven. Je kan het (gratis) lezen:
9 reacties
Astrid Vijftigschild
Lieve Carlijn en familie, wat weer mooi beschreven. Het is fijn dat de mogelijkheid er is om ‘humaan’ te gaan. Jullie man/vader/opa heeft veel liefde van jullie gehad en wederzijds. Ik wens jullie heel veel sterkte vrijdag en de tijd erna om alles een plekje te geven. Astrid V.
Sylvia
Lieve Carlijn en Thierry, moeder en zussen en andere familie; gecondoleerd en heel veel sterkte. Wat waren jullie allemaal ontzettend lief voor mijn moeder toen ze tegenover jullie man en vader lag in het ziekenhuis! Dat ga ik nooit vergeten!
Carlijn
Lieve Sylvia, Bedankt voor je lieve woorden. Ook voor jou zijn de afgelopen maanden zonder je moeder vast heel zwaar. Wie had toen kunnen denken dat onze ouders zo snel na elkaar zouden gaan he…? Hou je taai, x
Dicky Janssen
Liver Carlijn, ik heb onlangs jouw boekje mogen lezen. Weet waar je/jullie doorheengaan, maar zeker ook waar jouw vader doorheen gaat. Heel veel sterkte en een liefdevolle knuffel voor allemaal.
Doris
Lieve Carlijn en wellicht de nabestaanden van je Pa, die deze berichten wellicht ooit zullen lezen. Ik heb net het verhaal gelezen en ik snap de keus die je vader heeft gemaakt. Het leven moet levenswaard zijn en dat is het niet meer. Ik wens jullie nog hele intense dagen samen en een goede reis vrijdag naar een beter en pijnvrij kunnen zijn. Ik denk aan jullie. Dapper hoor papa van Carlijn.
Regina en Fred van den Berg
Lieve Carlijn moeder en zussen!
Wat een groot verdriet!
Je man jullie vader, die deze wereld verliet.
Wat een dapper besluit.
Dat hij zich zo open uit.
Wat hebben jullie veel liefde en kracht.
Jullie verdriet op zij, en aan man en vader dacht.
Voor hem was dit geen leven meer.
En gaven hem zijn vrijheid, al doet dat erg zeer.
Nu zijn jullie vervuld van smart.
Maar liefdevol zit hij in jullie hart.
Wees trots op elkaar zijn gezin.
Met alle warmte en liefde erin.
Carlijn
Wat een mooi gedichtje. Dankjewel! x
Kitty
Hoe mooi dat je dit onder woorden kunt brengen, hoe liefdevol! Maar wat ontzettend triest hoe jouw vader en jullie er naast lijden….
Hans